TƯỚI NHỎ GIỌT VÀ NHỮNG QUAN NIỆM SAI LẦM

Hiện nay, tưới nhỏ giọt được coi là phương pháp tưới tiêu tiết kiệm nước hiệu quả nhất trên thế giới. Thế nhưng việc lắp đặt và sử dụng sai cách hệ thống tưới nhỏ giọt này đã khiến không ít những khu vườn gặp phải những vấn đề khá nghiêm trọng ảnh hưởng tới độ bền của hệ thống, năng suất cũng như hiệu quả chăm sóc khu vườn.

Sau đây là một sô quan niệm sai lầm của rất nhiều hộ nông dân về hệ thống tưới này.

– Mô hình tưới nhỏ giọt đơn giản dễ dàng thiết kế cho mọi khu vườn.

Việc thiết kế hệ thống tưới nhỏ giọt cho từng khu vườn, trang trại hay nhà kính nông nghiệp đều có thể vừa đơn giản vừa phức tạp. Đây là sai lầm phổ biến nhất của rất nhiều hộ nông dân.  Rất nhiều cửa hàng vật tư nông nghiệp trên toàn quốc chào bán các bộ kit tưới nhỏ giọt, đều quảng cáo là có thể tự mua và lắp đặt ngay tại nhà mà không cần đến các kỹ thuật viên. Các bộ kit này chỉ thích hợp cho vườn rau cỡ nhỏ trong nhà. Nếu khu vườn phức tạp như có nhiều loại cây, vườn bon sai, bãi cỏ rộng thì một bộ kit sẽ không cấp đủ vật tư phụ kiện. Chi phí và công sức lắp đặt sẽ tăng hơn dự kiến.

Mô hình tưới nhỏ giọt phụ thuộc rất nhiều vào đặc tính của cây trồng, địa hình, nguồn nước và hệ sinh thái. Tất cả sẽ ảnh hưởng tới:

- Lưu lượng hệ thống, loại ống nhỏ giọt và hệ thống điều khiển

- Áp làm việc, công suất đầu tưới nhỏ giọt, cách đi ống (ống chìm hoặc nổi)

- Các bộ phận cho chức năng bảo trì hệ thống.

Tốc độ dòng chảy nhỏ giọt thấp và người dùng rất khó cảm nhận được quy trình tưới. Hệ thống cần thêm các thiết bị giám sát, nhất là với các nông trại lớn, để chắc chắn hệ thống làm việc theo đúng yêu cầu.

• Hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia để cân nhắc giữa việc tự tay lắp đặt và thuê các kỹ thuật viên.

– Đầu vòi nhỏ giọt bù áp giải quyết mọi vấn đề liên quan đến áp.

Có hai mô hình của vòi nhỏ giọt, một là vòi nhỏ giọt bù áp, và một số khác là vòi nhỏ giọt không bù áp. Loại vòi bù áp có giá cao hơn, nhưng cũng tốt hơn. Nó có thể làm cho áp làm việc của hệ thống tưới trở nên đồng nhất giúp lưu lượng ở các vòi tưới không bị chênh lệch. Mặt khác, vòi nhỏ giọt bù áp tích hợp thêm khả năng tự làm sạch, giảm khả năng tắc nghẽn. Tuy nhiên cần lưu ý:

-Chức năng bù áp không có nghĩa là vòi tưới vẫn hoạt động trong điều kiện áp làm việc dưới mức yêu cầu. Áp làm việc cho các đầu tưới nhỏ giọt bù áp là từ 0.8 đến 3.2 bar.

-Không thể kết hợp vòi thường và vòi bù áp trong cùng một hệ thống. Chức năng bù áp chỉ làm việc nếu tất cả các vòi tưới đều là bù áp.

• Không thể sử dụng vòi tưới nhỏ giọt bù áp để giải quyết việc thiếu hụt áp đầu vào.

– Bỏ qua các hệ thống lọc.

Một số khách hàng nghĩ rằng, không cần thiết lắp đặt hệ thống lọc cho nước máy và đã cảm thấy hối tiếc. Trong thực tế, nhà máy nước theo quy trình vẫn xả đường ống mang theo gỉ cặn và tạp chất trôi lẫn vào đường ống và đi vào hệ thống tưới. Qua thời gian, đầu tưới sẽ bị tắc gây nên nhiều vấn đề nghiêm trọng. Lưu ý:  

-Các công ty có thể từ chối bảo hành hệ thống tưới nếu hệ thống đó không có bộ lọc.

-Bộ lọc cần được vệ sinh định kỳ và có độ bền nhất định phụ thuộc vào nguồn nước, sẽ phải thay thế bộ lọc mới khi cần.

• Có nhiều loại bộ lọc khác nhau, chẳng hạn như bộ lọc đĩa và bộ lọc lưới, màng lọc. Trước khi lắp đặt hệ thống lọc, nên phân tích nguồn nước và chọn hệ thống lọc thích hợp cho hệ thống tưới của mình.

– Không tích hợp nước và phân bón.

Tích hợp nước và phân bón là một trong những lợi ích của tưới nhỏ giọt. Sự kết hợp này mang lại nhiều ý nghĩa hơn cho các trang trại cỡ lớn. Việc áp dụng hình thức tưới tự động mà không kết hợp bón phân sẽ rất lãng phí sức lực. Hệ thống tưới nhỏ giọt có thể kết hợp với bộ châm phân đơn giản hút phân từ bể chứa, hòa vào nước tưới.

-Bộ châm phân hòa phân loãng và đi qua bộ lọc. Phân quá đậm đặc sẽ làm tắc hệ thống và bón không đều cho các cây.

-Phải có am hiểu về lưu lượng nước, liều lượng phân bón và tính toán sao cho cây nhận đủ nước và đủ dinh dưỡng hoặc làm theo chỉ dẫn của chuyên gia.

• Nên tham khảo kết hợp với hệ thống châm phân ngay từ đầu khi lắp đặt để có một hệ thống tưới và bón phân đồng bộ chính xác nhất.

-Bỏ qua van điều áp.

Quá tin tưởng vào hệ thống mà cho rằng áp sẽ không bị tăng lên bất thường mà bỏ qua van điều áp. Van điều áp sẽ giới hạn mức áp ở mức làm việc ổn định cho toàn hệ thống tưới nhỏ giọt. Nếu chẳng may áp đầu vào tăng lên đột ngột đặc biệt là khi trời nắng nóng hay dòng máy bơm cao bất thường, hệ thống đường ống nhỏ giọt sẽ phồng rộp và các khớp nối sẽ bung ra khỏi vị trí.

-Đường ống nhỏ giọt PE thường là ống mềm và sử dụng rất nhiều khớp nối không ren nên rất nhạy cảm với áp cao.

-Van điều áp thường có chỗ gắn đồng hồ đo áp đầu vào và đầu ra nên rất hữu dụng trong việc giám sát đường ống

• Hệ thống tưới nhỏ giọt phải có van điều áp để bảo vệ

-Bỏ qua lưu lượng kế.

Cũng giống như van điều áp, chỉ khi mà gặp sự cố nghiêm trọng thì mới cảm thấy tầm quan trọng của lưu lượng kế. Lưu lượng kế là bộ phận quan trọng nhất để giám sát hệ thống tưới nhỏ giọt hoạt động có đúng quy chuẩn hay không. Tăng giảm bất thường của lưu lượng thông báo những sự cố cần phải giải quyết ngay như rò rỉ đường ống, áp và lưu lượng của nguồn cấp nước bị biến động.

-Một số lưu lượng kế điện từ có thể tham gia ngắt hệ thống tưới nếu phát hiện sự cố

-Đo chính xác lượng nước tưới của hệ thống trong từng thời kì sinh trưởng của cây

• Với dòng chảy chậm và thời gian tưới lâu, lưu lượng kế cực kì quan trọng trong việc giám sát hệ thống tưới nhỏ giọt tại các nông trại lớn.

– Không chuẩn bị những phụ kiện đường ống dự phòng.

Sự cố thường gặp trong hệ thống tưới nhỏ giọt liên quan đến đường ống. Mỗi khi gặp phải sự cố, xử lý chỗ ống bị thủng hay hỏng đều cần phải có phụ kiện vật tư đường ống dự phòng. Những phụ kiện đường ống quan trọng bao gồm:

-Các đầu nối thẳng xử lý chỗ ống bị thủng

-Các loại bịt để bịt kín lỗ đục gắn vòi tưới nhỏ giọt trong trường hợp cần thay đổi vị trí vòi tưới

-Các vòi tưới nhỏ giọt dự phòng

-Tê và co nối ống

Đường ống nhỏ giọt mềm rất dễ bị tổn thương bởi các tác nhân như thời tiết, sinh vật và kể cả con người.

• Hãy lấy dư những phụ kiện đường ống để xử lý sự cố kịp thời để không làm ảnh hưởng tới quy trình chăm sóc cây trồng.